Auschwitz herdenkingskruis
Het Auschwitz Herdenkingskruis, officieel het Krzyż Oświęcimski, werd in 1985 ingesteld door de regering van de Volksrepubliek Polen als erkenning voor de mannen en vrouwen die de gruwelen van Auschwitz en andere nazikampen hadden overleefd. Het kruis werd toegekend aan voormalige gevangenen van Duitse concentratiekampen, in de eerste plaats Poolse burgers, maar in bijzondere gevallen ook aan niet-Poolse overlevenden.
Het ontwerp van het kruis is sober maar krachtig. In het midden prijkt een rode driehoek met de letter 'P', het kampteken dat in Auschwitz werd gebruikt om Poolse politieke gevangenen aan te duiden. De driehoek staat symbool voor verzet, lijden en de gedeelde ervaring van duizenden slachtoffers. Het kruis hangt aan een blauw-wit gestreept lint, dat direct verwijst naar de gestreepte kampkleding die gevangenen moesten dragen. De elf afwisselende blauwe en grijze strepen vormen een visuele herinnering aan het dagelijks leven in de kampen.
Op de achterzijde van het kruis staat gegraveerd: 'WIEŹNIOM HITLEROWSKICH OBOZÓW KONCENTRACYJNYCH', 'Voor de gevangenen van Hitler’s concentratiekampen.' Deze inscriptie maakt duidelijk dat het kruis niet slechts een decoratie is, maar een officieel eerbetoon aan het doorstane leed.
Bij het kruis werd een legitimatiecertificaat verstrekt, zoals te zien op de bijgevoegde foto. Dit specifieke exemplaar, gedateerd op 1 juni 1988 en uitgegeven in Warschau, bevestigt de toekenning aan Edward S. Ignacego. Het draagt het registratienummer 87-88-126 KO en vormt een tastbaar bewijs van erkenning door de Poolse staat.
De uitreiking van het Auschwitzkruis werd voortgezet tot 2004. Sindsdien is het een belangrijk onderdeel geworden van de Poolse herdenkingscultuur en van persoonlijke herinnering. Voor veel overlevenden betekende het kruis een officiële bevestiging van hun lijden, in een tijd waarin hun verhalen vaak in stilte werden gedragen.
Het Auschwitz Herdenkingskruis is meer dan een medaille. Het is een symbool van erkenning, herinnering en nationale verwerking. Het verbindt individuele verhalen met collectieve geschiedenis en herinnert ons eraan dat achter elk kampnummer, elke driehoek en elk uniform een mens schuilging, met een naam, een verleden en een leven dat door de geschiedenis werd getekend.
