Oranjehotel

Tijdens de Tweede Wereld oorlog zaten ruim 25.000 mensen gevangen in het Oranjehotel in Scheveningen wat de bijnaam is van het huis van bewaring wat na de capitulatie van Nederland in Duitse handen kwam. De gevangenen kwamen uit heel Nederland, vooral verzetsstrijders, maar ook communisten, joden en jehova’s. Onder de gevangenen zaten bekende personen zoals de 'Soldaat van Oranje' Erik Hazelhoff Roelfzema, Rudolph Cleveringa en vele anderen. Gevangenen werden opgesloten, verhoord en soms gemarteld en er zijn verhalen bekend dat mensen zijn doodgemarteld en vermoord door de Sicherheidsdienst. Er zijn via het Oranjehotel in totaal 734 verzetsstrijders omgekomen waarvan er 215 ter door zijn veroordeeld en zijn vermoord op de Waalsdorpervlakte. Er waren binnen het ‘hotel’ een aantal cellen die gebruikt werden als dodencel waar terdoodveroordeelden vast zaten totdat ze werden opgeroepen om naar de Waalsdorpervlakte te gaan waar ze gefusilleerd werden. Dodencel 601 is tot op de dag van vandaag in oorspronkelijke staat behouden en vormt een belangrijk onderdeel van het Monument Oranjehotel. 519 mensen zijn in de gevangenis omgekomen ten gevolge van onder andere martelingen. Het merendeel van de gevangen werd of gedeporteerd naar een van de concentratiekampen in het Oosten of werd vrijgelaten. De naam Oranjehotel is een eerbetoon aan alle verzetsstrijders die hebben vastgezeten in het huis van bewaring als soort van onderscheiding van de ‘normale’ criminelen.

Titel: Gedenkboek van het Oranjehotel

Auteur: E.P. Weber

Aantal pagina's: 437

ISBN: 978 94 615 3612 9

Druk: Derde herziende druk 2016

Uitgever: Aspekt

 

Het 'Oranjehotel' is een begrip in Nederland in de Tweede Wereldoorlog. In deze Scheveningse gevangenis speelden zich de zwartste bladzijden af van de oorlog. Wie opgepakt werd van het verzet had grote kans in deze cellen te belanden. In de muren beitelden zij hun namen en 'Voor Koningin en Vaderland'. E.P. Weber legde in dit gedenkboek de geschiedenis van onze helden vast, waarbij ook wordt stilgestaan bij de rechtsspraak in die tijd, de terreur en het lot van de vele enkelingen. Deze prachtige geïllustreerde heruitgave van dit boek is een belangrijk wapenfeit in het levend houden van de herinnering.

Titel: Het laatste geschrift van Prof. Dr. Titus Brandsma

Auteur: Prof. Dr. Titus Brandsma

Aantal pagina's: 23

Druk: 1944 

Uitgever: W. Bergmans

 

Prof. Dr. Titus Brandsma was een Nederlandse karmelietenpater, hoogleraar, publicist uit Friesland en was specialist in middeleeuwse mystiek. Hij werd in 1942 opgepakt voor verzet tegen het nazi regime en opgesloten. Op 22 januari 1942 schrijft Brandsma op last van de Gestapo in het Oranjehotel het werk ‘Het laatste geschrift van Prof. Dr. Titus Brandsma’ waarin hij zijn standpunt tegenover de NSB uiteenzet. Als geestelijk adviseur van de Rooms Katholieke Journalistenkring had Brandsma van de Aartsbisschop de opdracht ontvangen om de directies en redacties van de katholieke dagbladen te bezoeken, ze te wijzen op de houding tegenover de Nationaal-Socialistische-Beweging en op audiëntie te gaan bij de Rijkscommissaris voor wie een nadere verklaring van het standpunt van de Katholieke Pers blijkbaar blijkbaar nodig was.

Titel: Het Oranjehotel

Auteur: Bas von Benda-Beckmann

Aantal pagina's: 640

ISBN: 978 90 214 1536 9

Druk: 2019

Uitgeverij: Em. Querido

 

Wat betekende het om gevangen te zitten in bezet Nederland? Dat onderzoekt Bas von Benda-Beckmann in deze geschiedenis van de belangrijkste Duitse gevangenis op Nederlands grondgebied. Kort na de meidagen van 1940 vorderde de bezettingsmacht een deel van het Scheveningse gevangeniscomplex en vestigde er een Polizeigefängenis, die in de volksmond al snel de bijnaam Oranjehotel kreeg. Tussen 1940 en 1945 zaten hier meer dan 25.000 mensen gevangen voor politieonderzoek, in afwachting van een proces of vonnis, of om te worden doorgestuurd naar een concentratiekamp. Er zaten verzetsmensen, maar ook dieven, zwarthandelaren, joden en jehova's getuigen.

Titel: In deze bajes...

Auteur: K. de Fries

Aantal pagina's: 246

Druk: Eerste druk 1945

Uitgever: W. de Haan N.V.

 

"Elke gevangenis heeft haar eigen sfeer. De sfeer, die ik in mijn boek tracht weer te geven, is die van 'het Oranjehotel'; naam door den volkshumor gegeven aan de celbarakken te Scheveningen. Immers deze gevangenis dankte haar reputatie aan de politieke gezindheid van de overgrote meerderheid van hen, die daar in het eerste bezettingsjaar moesten verblijven. De gasten van ons hotel kwamen uit alle rangen en standen der maatschappij. Onder mijn celgenoten bevonden zich voor en na zowel een loodgietersknecht als een ingenieur, een agent van politie als een berucht type uit de onderwereld, een bokser als een kapitein ter koopvaardij."

Titel: Mijn cel / Dagorde van een gevangene

Auteur: Prof. Dr. Titus Brandsma

Aantal pagina's: 32

Druk: 1944

Uitgever: W. Bergmans

 

Prof. Dr. Titus Brandsma was een Nederlandse karmelietenpater, hoogleraar en publicist uit Friesland en was specialist in middeleeuwse mystiek. Brandsma werd opgepakt in 1942 voor verzet tegen het nazi regime en schreef in de strafgevangenis in Scheveningen ‘Mijn cel’ en ‘Dagorde van een gevangene’ wat in 1944 gezamenlijk werd uitgebracht in een boekje waarin Prof. Dr. Titus zijn cel omschrijft en zijn dagelijkse activiteiten in het Oranjehotel in Scheveningen.