Buchenwald

In 1937 werd concentratiekamp Buchenwald opgericht in opdracht van SS-leider Heinrich Himmler op de Ettersberg vlakbij de stad Weimar en zou een van de grootste concentratiekampen worden in nazi Duitsland. De eerste gevangenen waren afkomstig uit andere kampen zoals Sachsenhausen en Lichtenburg en werden tewerkgesteld bij de aanleg van het kamp, de bouw van de barakken, kazernes, woonhuizen en de aanleg van de infrastructuur. Het kamp was berekend op ca 8000 gevangenen en was in eerste instantie bedoeld voor politieke gevangenen en criminelen, maar na het uitbreken van de oorlog werden er al snel verzetsmensen, joden, sinti, roma en homosexuelen vastgezet. In 1940 werd begonnen met de bouw van een crematorium in het kamp waarna de lijken voor crematie ontdaan werden van gouden tanden en evt. andere waardevolle zaken. De omstandigheden in het kamp waren slecht. Er was ernstig watertekort, joden kregen niet meer dan 400 gr brood met een liter waterige soep per dag, er waren openbare terechtstellingen en vanaf 1942 tot 1944 werden er medische experimenten uitgevoegd waarbij gevangenen werden ingeënt met test-medicatie. In 1943 werden vele gevangenen ingezet als dwangarbeider in de wapenindustrie in een van de 64 satellietkampen van Buchenwald. Tegen het einde van de oorlog werden de satellietkampen ontruimd waarbij gevangenen die te zwak waren om te lopen werden geëxecuteerd door de nazi’s. Tijdens de dodenmarsen kwamen duizenden gevangenen om door uitputting of werden vermoord omdat ze te zwak waren om door te gaan. Buchenwald was in gebruik van 15 juli 1937 tot aan de bevrijding van het kamp door Amerikaanse troepen op 11 april 1945. Er hebben naar schatting 240.000 mensen vastgezeten in Buchenwald en de satellietkampen waarvan er ongeveer 56.000 mensen om het leven kwamen. Onder deze gevangenen waren ca. 3300 Nederlanders waarvan er zeker 497 zijn omgekomen in Buchenwald.  

Titel: De dode met mijn naam

Auteur: Jorge Semprun

Aantal pagina's: 200

ISBN: 90 290 7374 8

Druk: 2003

Uitgever: Meulenhoff

 

De dode met mijn naam is een aangrijpend boek over Jorge Sempruns verblijf in het concentratiekamp Buchenwald. Op beklemmende wijze beschrijft Semprun de genadeloze hiërarchie die onder de gevangenen heerst en vertelt hij hoe hij gedurende een weekend dacht dat hij de identiteit van een andere gevangene moest aannemen om aan de dood te ontsnappen. Nauwkeurig en nuchter, met alle mogelijkheden die de taal hem biedt, reconstrueert Semprun de dagelijkse werkelijkheid van Buchenwald: de stank van de latrines, de rook uit het crematorium, de kwellende honger. De dode met mijn naam is een literaire afdruk van de historische waarheid, een boek dat Semprun niet eerder kon schrijven.

Titel: Een jaar Buchenwald

Auteur: Dr. W. Drees

Aantal pagina's: 195

Druk: 1961

Uitgever: J.M. Meulenhof

 

Het verhaal van Dr. W. Drees die een jaar in Buchenwald gevangen zat. Citaat: 'In 'Van mei tot Mei', mijn memoires heb ik ook enkele bladzijden gewijd aan mijn herinneringen in Buchenwald. Ik deelde daarin mee, dat ik kort na mijn vrijlating herinneringen aan het verblijf in het kamp had opgetekend, allereerst om ze vast te leggen voor mijzelf en mijn gezin, niet om ze te publiceren, al zou het nuttig materiaal kunnen zijn als ik later eventueel iets over Buchenwald wilde doen verschijnen. In 'Van mei tot mei' heb ik er slechts een enkele greep uit gedaan. Dit is echter aanleiding geworden mijn herinneringen aan Buchenwald verder toe te lichten'. 

Titel: Een zondagskind in Buchenwald - Overleven om het te vertellen

Auteur: Nico Pols

Aantal pagina's: 183

ISBN: 90 5730 370 1

Druk: 2005

Uitgever: Walburg Pers

 

In 1944-1945 was Nico Pols gevangene nr. 20376 in Buchenwald. Door op de kritieke momenten de juiste beslissingen te nemen, door hulp van zijn lotgenoten en met een flinke dosis geluk, overleefde hij deze hel op aarde. Dit is het verhaal van een man die de overtuiging had dat hij zou overleven. Op zijn dodenmars van Buchenwald naar Dachau nam hij een tas vol brieven, documenten en een souvenir van de beroemde Goethe-boom met zich mee. Deze mochten niet verloren gaan! Enkele dagen na zijn ontsnapping en de daarop volgende bevrijding werd hij burgemeester van een klein Duits dorpje, Süssenbach bij Regensburg.

Titel: Ik was de enige die ontsnapte uit Buchenwald

Auteur: Edmond Vandievoet

Aantal pagina's: 207

ISBN: 978 94 926 2606 6

Druk: 2016

Uitgever: Horizon

 

De ongelofelijke vlucht van een jonge Belg en zijn verschrikkelijke tocht door nazi Duitsland. Toen de nazi's op 10 mei 1940 België binnenvielen, had de 34 jarige Edmond Vandievoet slechts één wens: zijn vaderland dienen als soldaat. Enkele weken later capituleerde België. Maar Edmond gaf zich niet gewonnen en vluchtte naar Frankrijk, waar hij zich aansloot bij het verzet. Meerdere malen wist hij uit handen van de Duitse bezetters te blijven. Uiteindelijk werd hij toch gearresteerd en gedeporteerd naar het beruchte concentratiekamp Buchenwald.

 

Titel: Nard van Loy - politieke gevangene 76147 - Buchenwald-Blankenburg

Auteur: Patrick Bastiaens

Aantal pagina's: 74

ISBN: 978 90 7306 200 9

Druk: 2004

Uitgever: Heemkring Ansfried Westerlo vzw

 

Op vrijdag 9 januari 2004 vertelde 'Nard' in de parochiezaal te Oevel voor het eerst zijn verhaal! Het werd een getuigenis, van al wat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog meemaakte: zijn jeugd, zijn militaire dienst, zijn werking in het verzet, in de groep Fidelio, in de Weerstand, in het Geheim Leger (GL), het Kempisch Legioen (KL), zijn belevenissen in het Duitse concentratiekamp Buchenwald en zijn bevrijding in 1945. Aan de hand van foto's en documenten ondersteunden we het verhaal van Leonard. Deze boeiende avond was de aanleiding tot dit werk.

Titel: Nederlanders in Buchenwald 1940 - 1945

Auteur: Kirsten Snijders

Aantal pagina's: 107

ISBN: 978 3 89244 416 9

Druk: 2013

Uitgever: Wallstein Verlag

 

Nederland was een van de eerste West-Europese landen die door Hitler Duitsland werd bezet en van waaruit gevangenen naar het concentratiekamp Buchenwald werden gedeporteerd. Buchenwald was geen vernietigingskamp maar kende wel degelijk vernietiging door arbeid. Bijna 3300 Nederlanders hebben in de periode 1940-1945 in het uitgestrekte kampcomplex van Buchenwald gevangen gezeten.

 

Titel: Terug in de hel van Buchenwald

Auteur: K.R. van Staal

Aantal pagina's: 48

Druk: 1945

Uitgever: Nieuwe Wieken

 

Het boekje, wat net na de oorlog is uitgebracht, vertelt het verhaal van K.R. van Staal  die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Buchenwald gevangen zat als gevangene nr. 22046. 

 

Titel: Twee maal Buchenwald

Auteur: Prof. Mr. Dr. G. van den Bergh en L.J. Looi

Aantal pagina's: 70

Druk: 1945

Uitgever: De Arbeiderspers

 

Dit keer een zeldzaam boekje uit 1945 met 2 verhalen over Buchenwald. Prof. George van den Bergh vertelt over zijn ervaringen in Buchenwald vanaf 7 oktober 1940 tot 11 augustus 1941. Prof. G. van den Bergh was voormalig hoogleraar bij de Universiteit van Amsterdam, voormalig lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal en hij was betrokken bij de opstelling van het beginselprogramma van de PvdA in 1946-1947. In het tweede deel vertelt L.J. van Looi over de laatste dagen van Buchenwald vanaf januari 1945. Concentratiekamp Buchenwald werd op 11 april 1945 bevrijd door het Amerikaanse leger.

  

(het boekje is in het verleden helaas nat geweest waarbij de kaft na het drogen is geplastificeerd om het te beschermen)  

Titel: Zeven maanden concentratiekamp: Deel 3 - Leven en sterven in Buchenwald

Auteur: Dr. J. Hemlrijk Sr.

Aantal pagina's: 113

Druk: 1953

Uitgever: Eigen beheer 

 

Dit boek is het tweede deel uit een serie van 3 boeken die begin jaren '50 uitgegeven zijn door Dr. J. Hemelrijk Sr en waren toentertijd in beperkte oplage  verkrijgbaar bij de boekhandel in en rond Alkmaar en Bergen. In deze serie van 3 boeken vertelt Dr. J. Hemelrijk zijn ervaringen in de verschillende kampen tijdens de Tweede Wereldoorlog. De gehele serie boeken is te vinden onder 'Diversen'. 

Titel: Zo was het in Buchenwald

Auteur: Ludo van Eck

Aantal pagina's: 312

Druk: 1970

Uitgever: De Schorpioen

 

Ludo van Eck, oud gevangene van concentratiekamp Dachau, overleefde de Tweede Wereldoorlog en bezocht en bestudeerde alle concentratiekampen na de oorlog opnieuw zodat de onmenselijke gruwel van de nazi's nooit vergeten zou worden. Zijn missie leidde tot het schrijven van in totaal 14 boeken over de kampen waaronder het standaardwerk 'Het boek der kampen'. Ludo van Eck heeft het boek 'Zo was het in Buchenwald' opgedragen aan verscheidene stadsgenoten die de hel van Buchenwald beleefd hebben evenals al die andere mensen die in Buchenwald leefden en stierven, omdat zij de vrijheid lief hadden. Ontelbaren gingen de weg op van de Bloedstraat, die van de voet van de Ettersberg naar de top leidde. En ontelbaren legden die weg maar in een richting af en namen nooit de weg terug. Want op de top van de berg van concentratiekamp Buchenwald.